Περιγραφή - Σχόλια:

H κεφαλή σώζεται σε καλή κατάσταση διατήρησης, με τμήμα του λαιμού. Μικρές αποκρούσεις παρατηρούνται στην άκρη της μύτης, στο μέτωπο, στις παρειές, στα φρύδια και στην κόμμωση. Εικονίζεται νεαρή γυναίκα με εύσαρκο ωοειδές πρόσωπο, λείες παρειές, ευρύ στόμα με σαρκώδη χείλη και μεγάλα αμυγδαλόσχημα μάτια με πλατιά άνω βλέφαρα. Τα φρύδια λεπτά. Η κόρη, η ίριδα και ο δακρυικός πόρος δηλώνονται. Εμφανίζει τάση για διπλοσάγονο. Η κόμη χωρίζεται στην κορυφή του μετώπου σε δύο ίσα μέρη που αποτελούνται από πλατιούς επίπεδους βοστρύχους, που κατευθύνονται προς τα πλάγια και προς τα πίσω καλύπτοντας το άνω τμήμα των αυτιών (η εξωτερική παρυφή των βοστρύχων ανασηκώνεται ελαφρά και καλύπτει εν μέρει τον αμέσως επόμενο βόστρυχο, αντίστοιχα στα αριστερά και δεξιά). Ακολουθούν δύο λεπτές πλεξίδες γύρω από τις οποίες τυλίγονται άλλοι βόστρυχοι, ενώ έπειτα σχηματίζονται «φέτες» που θυμίζουν την αντίστοιχη διαμόρφωση της «πεπονοειδούς» κόμμωσης, και που καταλήγουν σε πλατύ κότσο που καταλαμβάνει σχεδόν όλο το πίσω τμήμα της κεφαλής. Δύο σγουροί βόστρυχοι αφήνονται ελεύθεροι στην επιφάνεια του αυχένα. Η υφή της κόμης αποδίδεται με ρηχές εγχαράξεις με το ποντίλι στην επιφάνεια του μαρμάρου. Η διάρθρωση των πλατιών βοστρύχων στο πρόσθιο τμήμα της κόμης, καθώς και οι «φέτες» στο πίσω μέρος της θυμίζουν τον πρώτο εικονογραφικό τύπο της Φαυστίνας της νεότερης (πρβλ. ενδεικτικά την κεφαλή του Μουσείου Καπιτωλίου αρ. ευρ. 449 από την έπαυλη του Αδριανού στο Τίβολι, Fittschen 1982, 44, αρ. 1, πίν. 8.1-4), και τον πρώτο της Λουκίλλας (περ. 165 μ.Χ.), ενώ η διάρθρωση της κόμμωσης στο μέσο της κεφαλής εξαρτάται από τον έβδομο εικονογραφικό τύπο της αυτοκράτειρας (περ. 161 μ.Χ.· για τους πρώτο και έβδομο εικονογραφικό τύπο της Φαυστίνας της νεότερης, καθώς και για τον πρώτο της Λουκίλλας βλ. Fittschen 1982, 38, 42, 43, 44-48, 55-59, 75-77), χρονολογώντας το έργο – με βάση το νεότερο στοιχείο, γύρω στο 165 μ.Χ.

Βιβλιογραφία:

H. Robinson, «American Excavations at Corinth», ΑΔ 19 (1964) Β1, 100, πίν. 104a· G. Daux, «Chronique des fouilles et découvertes archéologiques en Grèce en 1963», BCH 88 (1964), 702-703, εικ. 3· Α. Ντάτσουλη–Σταυρίδη, «Εικονιστική κεφαλή της Φαυστίνας της νεότερης στο Μουσείο Πατρών», ΑΑΑ 6 (1973), 168· C. De Grazia Vanderpool, Excavations of the American School of Classical Studies at Corinth. The Roman Portraiture (διδ. διατριβή, Columbia University), New York 1973, 28-29, 163-167, αρ. κατ. 32, πίν. 44-45 (Φαυστίνα η νεότερη)· M. Wegner, R. Unger, «Verzeichnis der Kaiserbildnisse von Antoninus Pius bis Commodus II», Boreas 3 (1980), 19· K. Fittschen, Die Bildnistypen der Faustina minor und die Fecunditas Augustae, Göttingen 1982, 59 σημ. 42· C. De Grazia Vanderpool, «Roman Portraiture. The Many Faces of Corinth», στο C.K. Williams II, N. Bookidis (επιμ.), Corinth XX. Corinth, The Centenary, 1896-1996, Princeton 2003, 374 εικ. 22.6 (Φαυστίνα η νεότερη)· Ε. Χιώτη, Αυτοκρατορικά και ιδιωτικά πορτρέτα της εποχής των Αντωνίνων στην Ελλάδα (διδ. διατριβή Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Θεσσαλονίκη 2012, 357-358, αρ. κατ. 209, πίν. 170 (επιρροή από τον έβδομο εικονογραφικό τύπο της Φαυστίνας της νεότερης)· Π. Κωνσταντινίδης, Γυναικείοι δυναστικοί εικονιστικοί ανδριάντες αυτοκρατορικής περιόδου από την Ελλάδα (τέλη 1ου αι. π.Χ. – 5ος αι. μ.Χ.), Αθήνα 2024, 246-247, αρ. 3, εικ. 57-59· https://corinth.ascsa.net/research?q=2702&t=&v=list&sort=&s=17