ΓΛΥΠΤΟ

Γυναικεία εικονιστική προτομή Γ74

  Μουσείο / Τόπος Φύλαξης: Κόρινθος, Αρχαιολογικό Μουσείο.
  Αρ. Ευρ.: S 82.5
  Υλικό: Λευκό λεπτόκοκκο πεντελικό μάρμαρο.
  Διαστάσεις: Ύψ. 0,388μ., πλ. 0,502μ., πάχος 0,115μ.
  Τόπος εύρεσης: Το 1982 στον δρόμο στα ανατολικά του θεάτρου σε βαθύ διαταραγμένο ανασκαφικό στρώμα (για τον ακριβή τόπο εύρεσης βλ. Sturgeon 2004, 195).
  Αρχικός Τόπος Τοποθέτησης:

Κατά τη M. Sturgeon (2004, 196) σε κόγχη ανάμεσα στις εξωτερικές αντηρίδες του θεάτρου στο ύψος της πύλης εισόδου στον ανατολικό δρόμου του θεάτρου (βλ. C.K. Williams II, O.H. Zervos, «Corinth, 1983: The Route to Sikyon», Hesperia 53 [1984], 88, εικ. 5· για το θέατρο συνοπτικά βλ. G.D.R. Sanders, J. Palinkas, I. Tzonou-Herbst, Ancient Corinth: Site Guide, Princeton 2018, 120-125, αρ. 47).

  Χρονολόγηση: Αδριάνεια ή πρώιμη αντωνίνεια περίοδος.
  Αγαλματικός Τύπος: Δεν ακολουθείται κάποιος συγκεκριμένος αγαλματικός τύπος (ιματιοφόρος).
  Τάση Απεικόνισης Κεφαλής: -
  Δημόσια Παρουσία (ιδιότητα): Άγνωστη.
  Ενεπίγραφο Βάθρο: Όχι.
  Συγγραφέας: Παναγιώτης Κωνσταντινίδης
  Ημ. Δημιουργίας: 2024-09-12
  Τελ. Ενημέρωση:

Περιγραφή - Σχόλια:

Λείπει η κεφαλή της προτομής, η οποία ήταν ένθετη επί του λαιμού μέσω μικρού μεταλλικού τένοντα (σώζεται ο τόρμος ένθεσης στο άνω τμήμα του λαιμού) στα πλαίσια είτε επισκευής είτε αντικατάστασης της αρχικής κεφαλής, και η βάση, εκτός από τμήμα της tabula. Ο τένοντας της προτομής πίσω ανοίγει προς τα πάνω σαν ριπίδιο, στοιχείο που έχει αναγνωριστεί από τον K. Fittschen ως γνώρισμα της παραγωγής αττικών εργαστηρίων (K. Fittschen, «Eine Werkstatt attischer Porträtbildhauer im 2 Jh. n. Chr.», στο C. Reusser επιμ., Griechenland in der Kaiserzeit: neue Funde und Forschungen zu Skulptur, Architektur und Topographie: Kolloquium zum 60. Geburtstag von Prof. Dietrich Willers, Bern, 12.-13. Juni 1998, Bern 2001, 71-77· βλ. και Γ. Δεσπίνης, Θ. Στεφανίδου-Τιβερίου, Εμμ. Βουτυράς επιμ., Κατάλογος Γλυπτών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης ΙΙ, Θεσσαλονίκη 2003, 155-157, αρ. 268 με σημ. 4 [Θ. Στεφανίδου – Τιβερίου]). Μικρές αποκρούσεις παρατηρούνται στην επιφάνεια των ενδυμάτων. Εικονίζεται γυναικεία μορφή που φορά χιτώνα και ιμάτιο που καλύπτει τους ώμους και το στήθος. Το μέγεθος του σώματος της προτομής (από τους ώμους έως τη μέση του στήθους· για τη χρονολόγηση προτομών με βάση το μέγεθος του κορμού βλ. R.R.R. Smith επιμ., Aphrodisias II. Roman Portrait Statuary from Aphrodisias, Mainz am Rhein 2006, 227 με σημ. 10 [R.R.R. Smith]) τη χρονολογεί γύρω πρώτο μισό του 2ου αι. μ.Χ., και η στιλιστική ανάλυση στην περίοδο του Αδριανού ή την πρώιμη περίοδο των Αντωνίνων (βλ. σχετικά Sturgeon 2004, 196). Το γεγονός ότι η προτομή ανήκει πιθανότατα στον ευρύτερο γλυπτό διάκοσμο του θεάτρου, υποδεικνύει πιθανότατα ότι απεικόνιζε κάποια σημαντική προσωπικότητα, όπως ορθά παρατηρεί η M. Sturgeon, είτε κάποια ευεργέτιδα του θεάτρου ή τη σύζυγο ενός ευεργέτη του θεάτρου (πρβλ. την αφιερωματική επιγραφή του aedilis Erastus που χρηματοδότησε την πλακόστρωση της πλατείας στα ανατολικά της σκηνής του θεάτρου – Sturgeon 2004, 48), είτε ακόμα κάποιο μέλος της αυτοκρατορικής οικογένειας. Το μεγάλο μέγεθος ίσως να οφείλεται στον χώρο τοποθέτησης της προτομής, που θα της επέτρεπε να είναι καλύτερα ορατή από το επίπεδο του δρόμου, και όχι τόσο στο κύρος της προσωπικότητας που απεικόνιζε.

Βιβλιογραφία:

M. Sturgeon, Corinth IX.3. Sculpture: The Assemblage from the Theater, Princeton 2004, 195-196, αρ. κατ. 78, πίν. 68 (αδριάνειο ή πρώιμο αντωνίνειο)· Μ. Γκεϊβανίδου, Εικονιστικοί ανδριάντες στα θέατρα των ρωμαϊκών ανατολικών επαρχιών, Θεσσαλονίκη 2021, 52, 168-169, αρ. κατ. 57, πίν. 7.4.